مقدمه
طرح پیشنهادی یا پروپوزال مهمترین عنصر در انجام یک پروژه است.
هر پروژه ای در هر حوزه ی تخصصی قبل از انجام، نیاز به مطالعه و بررسی همه جانبه دارد. چرا که در صورت انجام ندادن بررسی های لازم قبل از انجام پروژه ، مشکلات عدیده ای بر سر راه پروژه به وجود خواهد آمد.
پروپوزال پاسخی به درخواست طرح پیشنهادی (RFP) است.
در واقع پروژه از یک نیاز آغاز و مشخصات و جزییات نیاز در RFP توسط کارفرما مشخص می شود.
مجری پروژه باید در پاسخ به نیاز کارفرما (که جزییات آن در RFP مشخص شده است)، پس از مطالعات و بررسی های مختلف، طرح مورد نظر خود یا همان پروپوزال را جهت بررسی کارفرما ارسال نماید. در صورتی که طرح پیشنهادی مورد قبول کارفرما واقع شود دو طرف طی یک قرارداد همکاری خود را آغاز می کنند.
در اینجا به بررسی قسمت های اصلی یک پروپوزال مناسب می پردازیم. امیدواریم با رعایت مواردی که در ادامه خواهد آمد به بهترین نتایج دست یابید.
قسمت های اصلی پروپوزال
- ❯ مشخصات مجری و همکاران طرح
- ❯ مشخصات عمومی و فنی طرح
- ❯ برآورد زمان و هزینه های طرح
مشخصات مجری و همکاران طرح
در این بخش مجری باید به صورت کامل مشخصات خود و افرادی که در پروژه همکاری دارند را بیان نماید.
در صورتی که مجری شخصیت حقوقی است اطلاعات مربوط به شرکت نیز باید اضافه شود.
برای اینکه کارفرما شناخت بهتری نسبت به مجری پیدا کند پیشنهاد می شود رزومه فردی یا شرکتی نیز به پروپوزال پیوست شود. در صورتی که مجری رزومه موفق و مرتبط با موضوع داشته باشد به طور حتم در نظر کارفرما تاثیر به سزایی خواهد داشت.
برای گرفتن نتیجه بهتر رزومه خود یا شرکت را ضمیمه کنید. رزومه فعالیت ها اگر تصویری و عینی باشد موثرتر است. به موارد زیر در رزومه اشاره کنید:
- ❯ شرح محصولات و خدمات
- ❯ معرفی کامل شرکت و افراد
- ❯ شرح توانمندی های فنی و تخصصی
- ❯ افتخارات، گواهی ها و امتیازهای کسب شده
در ادامه جداول پیشنهادی برای ارائه مشخصات آورده می شود :
مشخصات عمومی و فنی طرح
در این قسمت باید متناسب با شرح نیازی (RFP)که کارفرما تعریف نموده است، طرح مورد نظر خود را به صورت جزیی و موشکافانه ارائه دهید.
در ادامه مواردی که در این بخش بهتر است اشاره کنید آورده می شود :
- ❯ عنوانی مناسب که مفهوم و هدف کلی پروژه را بیان کند انتخاب کنید. سعی کنید تا جای ممکن این عنوان کوتاه و رسا باشد.
عنوان مورد نظر خود را به صورت انگلیسی نیز وارد نمایید.
- ❯ سطح فنی طرح مورد نظر را بیان کنید. سطوحی که می توان برای طرح متصور شد شامل موارد : محصول صنعتی ، محصول نیمه صنعتی ، نمونه اولیه و آزمایشگاهی ، تحقیقات اولیه و امکان سنجی می باشد
- ❯ در همین ابتدای پروپوزال به اهداف و نتایجی که می خواهید از انجام پروژه به دست آورید اشاره نمایید.
- ❯ جهت مشخص کردن اهمیت انجام پروژه قسمتی را به بررسی این موضوع بپردازید. در واقع در این قسمت باید نشان دهید که طرح شما چه مشکل و مسئله ای به صورت دقیق مرتفع خواهد نمود.
- ❯ در ادامه پروپوزال به صورت جزیی روش و فرآیند انجام پروژه را تشریح نمایید. ذکر این موارد می تواند نشان دهنده دقت و تخصص شما در موضوع مورد نظر باشد، لذا دقت لازم را به خرج بدهید.
- ❯ پس از ذکر جزییات و فرآیند و روش انجام پروژه، مشخصات اصلی پروژه را لیست کنید. به عنوان مثال اگر پروژه در خصوص ساخت یک ریزپرنده است به وزن، برد، ارتفاع پرواز، مداومت پروازی و سایر مشخصه های فنی اشاره نمایید.
- ❯ در بخشی از پروپوزال به بررسی سوابق، نمونه های موجود، رقبا و سایر فعالیت های مشابه موضوع پروژه در سطح کشور و دنیا بپردازید. با انجام این کار تا حد زیادی دید شما نسبت به موضوع باز می شود و می توانید ایده های بسیار خوبی برای انجام پروژه بگیرید. علاوه بر این نشان دهنده تسلط شما بر فضای تخصصی حاکم بر موضوع پروژه خواهد بود.
- ❯ در صورتی که نمونه مشابهی از طرح شما انجام شده است، حتما به تفاوت ها، برتری ها و تمایز کار خود نسبت به نمونه مشابه اشاره نمایید.
- ❯ در ادامه مواردی که در بخش دوم پروپوزال به آن اشاره می کنید، به صورت مشخص تجربیات و سوابق خود را در خصوص پروژه مورد نظر بیان نمایید.
- ❯ در صورتی که چالش یا گلوگاهی بر سر راه انجام طرح پیش بینی می کنید حتما به آن اشاره کنید و راه حل های مدنظر خود در مواجهه با چالش را بیاورید.
برآورد زمان و هزینه های طرح
مهمترین و تعیین کننده ترین قسمت پروپوزال برآورد زمان و هزینه است.
در این قسمت باید فازهای مختلف پروژه مشخص شود و برای هر فاز زمان و هزینه لازم مشخص شود.
جدول گام نمای زمانی طرح (گانت چارت) ابزاری است که به صورت مشخص و جامع زمان و هزینه های مورد نیاز یک طرح را به نمایش می گذارد.
جدول پیشنهادی گانت چارت به این صورت است :
نکات جدول گانت چارت :
در خصوص فاز بندی کار دقت لازم را به کار ببرید و تا جای ممکن پروژه را به فازهای کوچک تر تبدیل کنید.
مدت زمان انجام هر گام را معقولانه انتخاب نمایید. معیار نفر ساعت در واقع مجموع زمانی است که افراد مختلف برای به ثمر رساندن یک فاز انجام می دهند.
در قسمت مدت زمان به توالی کارها توجه نمایید. ممکن است بعضی فعالیت ها به صورت موازی جلو بروند یا ممکن است یک فعالیت بعد از به اتمام رسیدن گام بعدی شروع شود.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم به نکات مهم در خصوص نگارش پروپوزال اشاره کنیم.
پروپوزال هر چه غنی تر و پر محتواتر باشد احتمال موفقیت در انجام پروژه را افزایش می دهد بنابراین در صورتی که موارد دیگری را لازم می دانید حتما به پروپوزال خود اضافه کنید.